Hoe ik een succesvol, zij het enigszins corrupt, wetenschapper werd

Theo Richel (Havo 1972, vier talen, aardrijkskunde en geschiedenis, ja ja, kom er eens om!) is een succesvol wetenschapper! 26 maal geciteerd in de wetenschappelijke literatuur volgens Google Scholar. en dat is veel want 70% van alle wetenschappelijke artikelen blijft onder de 7 citations hangen (zie hier) Nooit gepromoveerd, maar krijgt desondanks regelmatig post (en niet alleen uit Nigeria) gericht aan dr Richel, met het verzoek om manuscripten op te sturen. Wat is het geheim van mijn succes?

Ik ben journalist en altijd erg geïnteresseerd geweest in de biologie van veroudering. In 1986 maakt ik daarover voor het VPRO-radio-programma Het Gebouw de serie het Proefkonijn (zie hier de Vpro-Gids) en in 2002 interviewde ik telefonisch 60 verouderings-wetenschappers van over de hele wereld, zeg maar rustig de wereldtop van dat moment, over hun werk. Ik vroeg ze hun inschatting van de perspectieven om iets aan veroudering te doen en daar waren ze erg optimistisch over. Het gaat hier nu niet om de inhoud maar over de publicatie daarvan.

Het werd een prima verhaal, ik ben er nog steeds trots op, maar het was natuurlijk gewone journalistiek, geen wetenschap. Dat claimde ik ook helemaal niet, maar sommige geïnterviewden vonden mijn initiatief een mooie gelegenheid om hun vakgebied eens extra in het zonnetje te zetten en boden daarom publicatie aan in het Journal of Anti-Aging Medicine. Een wetenschappelijk tijdschrift! Dat flatteerde wel, dus manuscript naar de redactie gestuurd.

Dat kwam ter finale goedkeuring na enige weken retour. Aan de tekst zelf was nauwelijks iets veranderd, maar de literatuuropgave was fors uitgebreid. Ik was destijds weliswaar aardig ingelezen op het onderwerp, maar dit was een serie interviews en dat soort informatie wordt in de wetenschappelijke literatuur doorgaans als 'personal communication' omschreven. Ik heb nog wat gesputterd, 'allemaal literatuur die ik nog nooit heb gelezen'. 'Ja maar dat geeft het geheel een wat wetenschappelijker cachet' was de reactie.

Ik had voet bij stuk moeten houden, maar de ijdelheid won het: Ik ging akkoord. 

Hier staat mijn 'wetenschappelijke' artikel, en hier een populaire versie uit HP/de Tijd. Het tijdschrift JAAM is kort daarna onder een andere hoofdredactie (dr Aubrey de Grey) en onder een andere naam Rejuvenation Research verder gegaan. Ik kan niet meer achterhalen of het tijdschrift in de oude vorm claimde zich op peer review te baseren, maar nu doen ze dat wel. Ik hoop overigens niet dat deze geschiedenis een negatieve weerslag heeft op De Grey, want ik heb wel vertrouwen in hem. Ik suggereer ook niet dat de hele wetenschap corrupt is, alhoewel de situatie weinig bemoedigend is, maar daarover een andere keer.

----------------------------

Een schitterend en geestig verhaal over de vermolmde totempaal van de wetenschap, de peer review: https://experimentalhistory.substack.com/p/the-rise-and-fall-of-peer-rev...