De 'uitstervingscrisis': Tien slakken en een pad

Op de nieuwe Vara website Joop.nl kreeg WereldNatuurFonds-directeur Johan van de Gronden als ‘opiniemaker’ (?) de gelegenheid (hier) om in te gaan op de ‘uitstervingscrisis’ die er volgens hem gaande is en waar we te weinig oog voor hebben. Hij baseerde zich daarbij op het laatste rapport van de IUCN, de International Union for the Conservation of Nature (hier) die als een autoriteit op dit gebied geldt. Van de Gronden meldt dat er in het verslagjaar 2009 maar liefst 16 diersoorten van de planeet zijn verdwenen.
Slecht nieuws? Nou daar valt nogal wat op af te dingen.

Van de Gronden zegt helaas niet welke dieren het loodje hebben gelegd en in de IUCN persberichten wordt alleen een pad genoemd. Welke diersoorten zijn er nu precies uitgestorven, zo vraag ik het IUCN hoofdkwartier in Cambridge (UK)?

De dienstdoende persofficier weet het ook niet en moet hogerop gaan informeren. Zo hoor ik (zie hier) dat er geen 16 diersoorten zijn uitgestorven, maar 11 en omdat er ook weer diersoorten toch niet uitgestorven bleken te zijn is uiteindelijk de lijst met uitgestorven diersoorten gestegen van 869 naar 875. Dus met zes diersoorten.

De meest glamoureuze van het span is een pad, de Tanzaniaanse ‘Kihansi Spray Toad’; de overige 10 zijn Polynesische boomslakken.

Vooral het verhaal van de ‘Kihansi Spray Toad’ is interessant. Van dit dier waren er enkele jaren terug nog maar liefst 17.000, maar ze zijn allemaal verdwenen. Door de mens? Ja door de mens. Door de aanleg van een stuwdam (met Europees en Amerikaans ontwikkelingsgeld) teneinde de Tanzanianen van elektriciteit te voorzien. De uitsterving van het dier werd al lange tijd verwacht (zie hier) maar het is blijkbaar niet gelukt om m te redden. Is dat erg? Helaas geeft de WNF-directeur geen antwoord op de vraag welke afweging hij nu maakt: duurzame energie voor de Tanzanianen of de overleving van padden (die overigens nog wel leven in dierentuinen)? Dat is uiteindelijk toch waar het om gaat. Als er gekozen zou moeten worden (en daar was hier blijkbaar uiteindelijk sprake van) dan zouden wij toch voor de elektriciteitsvoorziening kiezen. Mensen gaan voor.

De overige uitstervingen betreft dus Polynesische boomslakken, maximaal 2 cm grote dierkens. Ze zouden opgevroten worden door een andere slak die op zijn beurt door mensen is geintroduceerd om een plaag te bestrijden.

Maar curieus genoeg blijkt uit het IUCN-rapport dat niet alle uitstervingen definitief zijn. Sommige soorten blijken bij nader inzien helemaal nooit bestaan te hebben en andere worden weer herontdekt. In dit verband noemt het IUCN ook weer enkele Polynesische slakken.

Tot zover de berichtgeving over de ‘uitstervingscrisis.’